Yfirstjórnendur bankanna skuldhreinsaðir?

Sú "frétt" fer nú eins og logi yfir akur á netinu, að skuldir yfirmanna í bönkunum hafi verið afskráðar til þess að hægt væri að ráða þá til starfa í nýju bönkunum. Þannig hafi allar skuldir verið hreinsaðar við yfirmann áhættustýringar Kaupþings, sem tapað hafi 2 milljörðum króna sem að mestu voru teknar að láni. Sama hafi verið gert við mörg hundruð aðra bankastarfsmenn sem tóku lán frá 10-100 milljónir króna til að kaupa hlutabréf (sjá t.d. hér og hér).

 Og ástæðan? Jú, lögum samkvæmt  mega gjaldþrota einstaklingar ekki starfa fyrir banka!! Svo það  "þurfti" að skuldhreinsa mannskapinn svo hægt yrði að manna yfirmannastöður í nýju bönkunum.

 Á sama tíma eru fjölskyldur að brotna og fólk að bugast undan greiðslubyrði lána í þessum sömu bönkum. Landsmenn hafa tugþúsundum saman verið að tapa stórfé bæði hlutabréfum, lífeyrissparnaði  vegna fjármálaráðgjafar þessara banka. Nú eru fyrirtækin farin að hrynja og þúsundir manna verða af atvinnutekjum.

Ef rétt reynist þá er sorinn svartari en nokkurn hefði órað fyrir - maður er orðlaus. 

Fjölmiðlar verða að komast til botns í þessu máli, því annað eins og þetta myndi jafngilda stríðsyfirlýsingu við almenning í landinu.

Af hverju þarf Davíð að víkja?

 Ja, það er nú það. Eru vinstri menn að ná sér niðri á þessum gamla erkióvini með því að krefjast nú afsagnar hans? Er verið að persónugera í Davíð Oddssyni vonbrigði og reiði þeirra sem sjá nú á bak hlutabréfum, lífeyrissparnaði, atvinnu og ýmsum lífsgæðum með vaxandi skuldabyrði? Er verið að leggja Davíð Oddsson í einelti?

Frá mínum bæjardyrum séð snýst málið ekki um Davíð Oddsson nema að hluta til. Málið snýst um þá reginfirru að hafa gamlan pólitíkus í starfi Seðlabankastjóra. Og ekki bara einhvern pólitíkus, heldur þann þaulsætnasta í stóli forsætisráðherra sem sögur fara af. Mann sem aukinheldur ber ríka ábyrgð vegna sinna fyrr starfa sem forsætisráðherra í ríkisstjórnum sem skópu þau skilyrði sem nú hafa valdið ofsaakstri og útafkeyrslu fjármálamarkaðarins með tilheyrandi hruni og eftirköstum.

Málið snýst um trúverðugleika Seðlabankans jafnt innanlands sem utan - trúverðugleika okkar Íslendinga gagnvart öðrum þjóðum. Það sér hver heilvita maður að yfirlýsingar og ummæli Davíðs að undanförnu hafa stórskaðað efnahag þjóðarinnar. Yfirlýsingar hans hafs vakið athygli langt út fyrir landsteina - eins og t.d. má lesa í harðorðri gagnrýni eins stærsta dagblaðs í Þýskalandi sem fjallað er um í Morgunblaðinu um helgina.

Já, við erum dregin sundur og saman í erlendum fjölmiðlum fyrir það háttarlag við stjórnun efnahagsmála að hafa fyrrverandi forsætisráðherra við stjórnvölinn sem Seðlabankastjóra.

Reiðiákall almennings um afsögn Davíðs Oddssonar er ákall til stjórnvalda um að þau gangist við mistökum sínum og hreinsi til í Seðlabankanum, og sýni þar með vilja og viðleitni til þess að gera upp við bæði mistök og ranga hugmyndafræði.

Sú hreingerning getur ekki einskorðast við Davíð einan og sér. Stjórn Seðlabankans og bankastjórarnir þrír hljóta allir að þurfa að víkja. Og hafi þeir ekki sómatilfinningu til þess að segja af sér sjálfir, þá verður ríkisstjórnin að víkja þeim frá.

Fólkið krefst þess. Fólkið á rétt á því. Þetta er ekki flóknara en það.

 

 

Styðjum björgunarsveitirnar!

 Í þessum skrifuðu orðum er ég á leiðinni niður í bæ að selja Neyðarkallinn með unglingunum í Björgunarfélagi Ísafjarðar. Síðast var Neyðarkallinn lítil kelling - svona til að minnast þess að björgunarsveitir landsins eru þéttskipaðar konum ekkert síður en körlum. Kallinn í ár er voða sætur, eins og þið sjáið - með hvíta hjálminn sinn í rauða gallanum - fínasta lyklakippa!

En Neyðarkallinn er fáröflunarátak sem er að fara af stað á vegum Slysavarnarfélagsins Landsbjargar nú um helgina um allt land undir yfirskriftinni: Neyðarkall frá björgunarsveitum.  

Fjáröflun er björgunarsveitunum mikilvæg þar sem rekstur þeirra, þjálfun björgunarmanna og kostnaður við útköll byggist á slíkum fjáröflunum.

Ég ætla því að slást í hóp félaga minna í Björgunarsveitum landsins sem nú um helgina munu selja Neyðarkallinn víðs vegar um landið, í öllum helstu verslunarmiðstöðvum og samkomustöðum. Vonandi taka landsmenn vel á móti okkur og sýna í verki stuðning sinn við björgunarsveitirnar.

Annars er það að frétta af Björgunarfélagi Ísafjarðar að það fagnar í dag fagnar 10 ára afmæli sínu. Af því tilefni verða ýmsar ýmsar uppákomur, opið hús í Guðmundabúð, myndataka af öllum félagsmönnum, veisla í kvöld og fleira skemmtilegt.

En fyrst er nú að selja Neyðarkallinn - og nú ætla ég að drífa mig af stað.

Dómgreindarleysi

Að Valtý Sigurðssyni ríkissaksóknara og Boga Nilssyni, fyrrverandi ríkissaksóknara skuli koma til hugar að þeir séu ekki vanhæfir til þess að "safna gögnum" og undirbúa rannsókn sem gæti beinst að sonum þeirra beggja, er með ólíkindum. Sigurður Valtýsson er forstjóri Exista, Bernharð Bogason er framkvæmdastjóri lögfræðisviðs Stoða. Þessi tvö fyrirtæki eru - fyrir utan bankana - þau sem hvað oftast koma til tals þegar fjármálahrunið ber á góma, enda hvort tveggja útrásarfyrirtæki með rík tengsl við Kaupþing og Glitni.

 Að dómsmálaráðherra skuli koma til hugar að feðurnir, Valtýr og Bogi, séu best til þess fallnir að svo stöddu til að meta eigið hæfi í þessu sambandi - er sömuleiðis með ólíkindum, sérstaklega í ljósi þess að þeim er ætlað að safna gögnum og leggja grunn að rannsókn málsins. Ríkissaksóknari talar eins og þetta skipti litlu eða engu máli - ekki sé verið að taka skýrslur af mönnum, enginn sé orðinn sakborningur sem stendur. Halló! Ætli það gæti þá ekki ráðist af gagnaöflun feðranna hvort synirnir lenda í þeirri stöðu??

Þetta nær auðvitað engri átt. Og að dómsmálaráðherra skuli veita þessum tveimur heiðursmönnum sjálfdæmi í því hvort þeir telja sig vanhæfa eða ekki með þeim orðum að fáir eða engir þekki betur vanhæfisreglurnar ... það er eins og að reka fingurinn framan í alþjóð.

Það er fyrirsláttur að halda því fram að á Íslandi finnist ekki nokkur maður án tengsla við einhvern hlutaðeigandi. Sé það tilfellið þá á að fá erlenda aðila til að stjórna þessari rannsókn - en ekki bara "aðstoða" við hana.

En að ætla tveimur háttsettum embættismönnum að leggja með gagnaöflun grunn að rannsókn sem beinst gæti að sonum þeirra - lykilmönnum í fjármálastofnunum sem hafa tengsl við fallna banka -  það er fullkomið dómgreindarleysi.

Slík "rannsókn" yrði aldrei hafin yfir nokkurn vafa.

 

Álíta sig hæfa til að rannsaka syni sína

Auschwitz - Birkenau

 ARBEIT MACHT FREI stendur svörtum stöfum yfir innganginum að útrýmingarbúðunum í Auschwitz í Póllandi. Í 3ja km fjarlægð eru Birkenau búðirnar - sem oft og einatt eru kallaðar Auschwitz-Birkenau, eða Auswitz II.  Þær eru afkastamestu útrýmingarbúðir Þjóðverja á árunum 1940-45. Á ferð minni til Kraká í síðustu viku átti ég þess kost að skoða Auswitz og Birkenau.  Búðirnar eru 50 km suðvestur af Kraká.

Ég mun aldrei gleyma þeirri heimsókn - og það mun taka mig vikur, ef ekki mánuði að vinna úr þeirri upplifun sem ég varð fyrir þarna; þeim upplýsingum sem streymdu til mín í gegnum staðreyndir, minjar, myndir og annað sem fyrir augu bar.

Í Auschwitz I - upprunalegu búðunum - voru 70 þúsund manns tekin af lífi, aðallega Pólverjar og Sovéskir stríðsfangar. Í Birkenau lét að minnsta kosti 1 milljón manna líf sitt, mest Gyðingar og Pólverjar, en einnig Sígaunar, Vottar Jehóva, samkynhneigt fólk, fólk sem dæmt hafði verið fyrir ýmsa glæpi, fatlaðir og aðrir sem ekki féllu vel að hugmyndafræði Nazismans. Raunar  kom fram í Nurnberg réttarhöldunum,  hjá yfirmanni búðanna, Rudolf Höss, að þarna hefðu um 3 milljónir látið líf sitt - en skráning á þeim sem komu i búðirnar var að engu orðin undir lokin, svo sannanir um endanlegan fjölda skortir.

Innan við hliðið í Auschwitz I, léku hljóðfæraleikarar létta tónlist fyrir þá sem komu í búðirnar. Fólk hafði þá ferðast með gripavögnum dögum saman, án matar eða salernisaðstöðu, án nægjanlegs súrefnis og var aðframkomið þegar það kom á brautarpallinn í Auswitz. Sumir höfðu tekið með sér búsáhöld og aðrar eigur í þeirri trú að þeir væru að koma til nýrra heimkynna. Þeim var ráðlagt að skilja farangurinn eftir á brautarstöðinni og fara beint í bað. Við hliðið ómuðu léttir marsar og fólkið gekk grunlaust inn fyrir, framhjá tvöfaldri rafmagnsgirðingunni sem umlykur svæðið. Þar var því strax skipt í tvo flokka.

Til hægri fóru þeir sem áttu að lifa - fólk á góðum aldri sem líklegt var til þess að geta unnið. Til vinstri - og beint í gasklefann - fóru gamalmenni, fatlaðir, börn og aðrir sem ekki voru til stórræðanna.

Það er undarlegt að standa framan við dyrnar að gasklefanum. Sjá háan reykháfinn bera við loft -skammt frá húsinu þar yfirmaður búðanna bjó með konu sinni, börnum og heimilishundi. Úr stofuglugganum gátu þau séð fangana streyma inn í byrgið og reykinn liðast upp um reykháfinn. Enginn kom út aftur. Þjóðverjar reyndu að eyðileggja þessi ummerki áður en búðirnar voru frelsaðar. Þeim tókst það þó ekki nema að hluta. Líkbrennsluofnarnir hafa verið endurbyggðir nákvæmlega eins og þeir voru. Klefarnir eru upprunalegir.

                                                

Maður gengur inn um þessar lágu dyr. Þar fyrir innan var fólk látið afklæðast og því síðan þjappað inn í lágan klefa þar fyrir innan. Í loftinu eru einhverskonar túður eða stokkar - þar niður var eitrinu veitt. Zyklon-B nefndist hið banvæna efni. Þetta eru litar örður, minna helst á mulda sápu eða grófa, ljósa sandmöl. Þegar efnið komst í samband við súrefni og ákveðið hitastig losnaði eitrið úr læðingi. Tuttugu mínútum eftir að eitrinu var veitt niður um túðurnar, voru allir í klefanum látnir. Þá voru klefarnir opnaðir - líkin tekin og "hreinsuð". Gullfyllingar teknar úr tönnum og hár skorið af. Síðan voru líkamarnir settir í brennsluofinn.

Þeir sem ekki fóru beint í gasklefann voru fluttir í skálana þar sem þeim var úthlutað koju með 2-4 öðrum. Hár þeirra rakað af og húð þeirra merkt með brennimerki eða tattúi á handlegg eða brjóst. Í fyrstu voru allir fangarnir myndaðir og nafn þeirra skráð ásamt öðrum upplýsingum. Þegar leið á stríðið var þessu hætt, og fanganúmerið á húð þeirra látið duga - eftir það bar viðkomandi einungis þetta númer í stað nafns.

 

 

 

Enn skelfilegri var aðbúnaður fanganna í Birkenau - þar voru húsakynnin hesthús þar sem hróflað hafði verið upp rúmstæðum - þremur kojuröðum upp undir loft. Fimm til átta sváfu þar saman í hverri koju, með eina ábreiðu. Engin upphitun, engin hreinlætisaðstaða.  Þessi mynd er ekki góð en ef þið smellið á hana, stækkar hún, og þá má sjá betur hvernig umhorfs var í þessum vistarverum.

 

 

 Í Auschwitz I vorum við leidd að gálgunum þar sem brotlegir fangar voru teknir af lífi fyrir litlar sakir - jafnvel tólf saman. Við sáum aftökustaðinn þar sem þeir voru skotnir til bana. Það var í portinu milli skálanna þar sem yfirmennirnir höfðust við öðrumegin. Hinumegin var hið svokallaða "sjúkrahús" þar sem Josef Mengele gerði sínar ómannúðlegu og skelfilegu tilraunir á konum og börnum, aðallega tvíburum. Við sáum líka refsiklefana þar sem fangarnir voru sveltir eða þeir kvaldir með því að standa örþreyttir eftir langan vinnudag. Já, við sáum klefa sem var 90 x 90 cm að þvermáli. Fanginn þurfti að skríða inn um lítið op sem var við gólfið, og rísa síðan upp og standa þar uppréttur, því ekki gat hann lagst - þar til næsti vinnudagur tók við.

Á göngunum eru myndir af þeim föngum sem myndaðir voru á fyrstu þremur árunum sem búðirnar voru starfræktar. Undir myndunum eru nöfn, fanganúmer og dánardægur hvers og eins. Margir létust fáeinum dögum eftir komuna, aðrir vikum eða mánuðum síðar. Flestir voru látnir áður en árið var liðið. Á þessum myndum sér maður líka börn sem hafa lifað mislengi. Hugrekki þeirra og þróttur, þar sem þau horfa framan í ljósmyndarann snertir mann djúpt.

Einn skálinn er helgaður þeim munum sem fundust eftir að búðirnar voru frelsaðar. Í einu herberginu er gríðarstór haugur af ferðatöskum. Annar haugur af búsáhöldum ýmiskonar  (sem fólk tók með sér því það hélt að þarna biðu þess ný heimkynni). Sá þriðji af gleraugum, sá fjórði af skóm.

Í einu herberginu er haugur af mannshári - heilt tonn - aðallega kvenhári. Það notuðu þjóðverjarnir til þess að vefa fóður í hermannabúninga. Í loftinu er undarleg lykt - sambland af myglu og mölkúlum. Þarna er manni farið að líða verulega illa. Í einu horninu eru bænasjöl sem gerð voru upptæk, einnig röndóttir fangabúningarnir, gauðrifnir og grófir, sem augljóslega hafa ekki haldið neinum hita í vetrarkuldum.

Innar í þessu sama herbergi eru svo barnafötin, rifin og snjáð, snuddurnar, litlu barnaskórnir, bangsar og dúkkur sem höfðu verið teknar með í leiðangurinn - í helförina.

Það verður enginn samur eftir að hafa komið á þennan stað.

 

Mikið déskoti var Sigmar góður!

Takið nú eftir - þið áhugamenn um fjölmiðla og viðtalstækni - hvernig Sigmar bar sig að í viðtali sínu við Geir Haarde í gær, samanborið við Egil í viðtali við Jón Ásgeir um daginn. Sigmar vissi upp á hár hvað hann ætlaði að fá út úr forsætisráðherranum. Hann virkjaði reiðina - sleppti henni aldrei lausri, heldur baunaði spurningunum (stundum á mörkum þess að missa það, en fór samt aldrei yfir strikið) hverri af annarri, í  rökréttri röð. Og þegar forsætisráðherranum var orðið nóg um, og taldi að spyrillinn væri farinn að fullyrða meira en spyrja - þá rökstuddi spyrillinn ástæður sínar fyrir framsetningunni og hélt sínu striki.

Þetta var beinskeytt viðtal - hugsað. Ákveðinn spyrill. Reiður undir niðri - en umfram allt vel undirbúinn. Það gerði gæfumuninn.

Annars er líka fróðlegt fyrir fjölmiðlafíkla að spá í muninn á viðtali Sigmars frá því um daginn við Davíð annarsvegar, og viðtali Egils við Jón Ásgeir hinsvegar. Í fyrra tilvikinu (viðtalinu við Davíð) hélt spyrillinn sig svo vel á mottunni að hann bókstaflega skrúfaði frá talandanum á seðlabankastjóra (með hrikalegum afleiðingum fyrir land og þjóð reyndar, en samt ...).

Í síðara tilvikinu (viðtali Egils við Jón Ásgeir) sleppti spyrillinn sér svo gjörsamlega að hann skrúfaði fyrir viðmælandann og fékk ekkert út úr honum eftir það.

Sumsé - eins og kría á steini, tylli ég mér niður á Frón, rétt nýkomin frá Póllandi á leið til Danmerkur í nótt. Verð ekki í bloggsambandi fyrr en eftir helgi.

En ... ég náði að kíkja á Kastljós gærkvöldsins og get ekki orða bundist: Mikið déskoti var Sigmar góður!

Góð viðskipti

Hann var glaður í bragði bóndinn þegar hann kom heim einn daginn og tilkynnti frúnni að nú hefði hann gert góð viðskipti. "Ég seldi tíkina og fékk milljón fyrir hana!"

Konan, hálf hvumsa: "Seldirðu tíkina?"

Hann: "Jebb"

Hún: "Og hvar er milljónin?"

Hann, hróðugur á svip, dregur fram tvo litla kettlinga: "Hérna sjáðu. Tveir kettir - fimmhundruð þúsund hvor!"

 

 

Hin nýja hagspeki

Ef þið hefðuð lagt 100.000 krónur í að kaupa hlutabréf Nortel fyrir einu ári síðan væri verðmæti bréfanna í dag um 4.900 krónur.

Hefði sama fjárfesting verið lögð í Enron væri sú eign í dag um 1.650 krónur.

Hefðuð þið keypt bréf í World Com fyrir 100.000 krónur væri minna en 500 kall eftir.

Hefði peningurinn hins vegar verið notaður til að kaupa Thule-bjór fyrir einu ári síðan þá hefði verið hægt að drekka hann allan og fara síðan með dósirnar í endurvinnslu og hafa um 21.400 krónur upp úr því.

Þegar ofangreint er athugað virðist vera vænlegur kostur fyrir fjárfesta að drekka stíft og endurvinna! 

 

 

 

Þennan fékk ég frá vinkonu minni í dag - það má nú brosa út í annað.

Tekið til eftir strákana

 Það hefur löngum komið í hlut kvenna að sópa upp eftir strákana - taka til eftir partýið.  Eiginlega er ekki seinna vænna að fela konum að taka við stjórnun Glitnis og Landsbanka, en samt svolítið kaldhæðnislegt að það skuli fyrst gerast nú þegar allt er komið í kaldakol.

Hvað um það - þetta er kannski bankanna eina von eins og á stendur. Konum hefur í gegnum aldirnar haldist betur á búrlyklum er körlum.

Þeim Elínu og Birnu fylgja að minnsta kosti velfarnaðaróskir héðan úr þessum ranni.

Birna verður væntanlega bankastjóri Glitnis

Þreytumerki á forsætisráðherra

Þegar forsætisráðherra missir það út úr sér - þó út um annað munnvikið sé - að fréttamaður sé fífl og dóni ... tja ... þá er hann orðinn þreyttur, svo ekki sé meira sagt.

Ég ætla ekki að afsaka orð forsætisráðherra, en ég þykist sjá að álag undanfarinna daga sé farið að koma fram. Taugakerfið í Geir Haarde er auðvitað ekkert öðruvísi af Guði gert en taugakerfi annarra dauðlegra manna.  Álagið sem sem ráðherrar ríkisstjórnarinnar eru undir núna er hins vegar ómælanlegt - það á sérstaklega við um forsætisráðherrann.

Ráðamenn okkar hafa ekki heyrt mörg hvatningarorð í yfirstandandi orrahríð. Menn hafa verið fundvísir á mistökin, en minna hefur verið um uppörvun. Það er svosem skiljanlegt líka, við erum öll í áfalli meira eða minna.

En við megum þó ekki gleyma því ráðherrarnir eru framvarðasveitin sem á að bjarga því sem bjargað verður. Þeir þurfa að halda hretið út. Kallinn í brúnni má ekki bila. Áhöfnin má ekki tapa áttum.

Reiði er eðlilegt viðbragð við áföllum - og hún leitar alltaf útrásar. Það er ekkert óeðlilegt við það. Þessa dagana beinist reiði margra að nafngreindum mönnum, að útrásarliðinu, ríkisstjórninni, Seðlabankastjóra, Bretum, fjármálaráðherra ...

Ráðamenn eru auðvitað líka reiðir, og eitthvert hlýtur þeirra reiði að beinast. Meðal annars að fjölmiðlafólki sem spyr óþægilegra spurninga og er kannski dónalegt í þokkabót. 

Reynum að hemja bræðina - reynum a.m.k. að beina henni í einhvern farsælan farveg. Hvetjum okkar framvarðasveit til dáða í erfiðum aðstæðum. Við höfum ekki öðru liði á að skipa - stöndum með okkar liði núna.

Að þessu sögðu vil ég þakka Geir Haarde og Björgvin G. Sigurðssyni fyrir þá yfirvegun og umhyggju sem þeir hafa sýnt þjóðinni síðustu daga.

Áfram svo - þetta kemur!